Kanał Augustowski

To najdłuższy obiekt zabytkowy w Polsce - jego długość wynosi 101 km, w tym 82 km w granicach Polski. Na Kanał Augustowski składa się 18 śluz (9 z nich zachowało oryginalną XIX-wieczną konstrukcję ), 23 upusty, częściowo skanalizowana rzeka Netta, rzeka Czarna Hańcza oraz grupa Jezior Augustowskich. Jest on częścią tak zwanego Szlaku Batorego. Według wielu Kanał Augustowski to wyjątkowe budownictwo wodne z XIX wieku na skalę europejską. Początkowo miał on w zamiarze połączyć za pomocą rzek (Narwi, Bieprzy, Netty oraz Czarnej Hańczy) Wisłę z Niemnem. Dzięki Kanałowi miało nastąpić uniezależnienie się od celnej kontroli Prus w gdańskim porcie. Zakończenie tak zwanej wojny celnej zakończyło prowadzenie odcinka ,,windawskiego”. Od tej pory Kanał pozostał jedynie drogą wodną o znaczeniu lokalnym i służył przede wszystkim transportowi towarów z Wisły do Niemna. Projektantem i kierownikiem prac pierwszego etapu budowy został Ignacy Prądzyński (późniejszy generał powstania listopadowego). Od lat międzywojennych do dziś, Kanał Augustowski pełni również funkcję turystyczną jako szlak wodny (kajakarski, żeglarski oraz służący do komunikacji statkami pasażerskimi). Szlak Kanału przebiega przez Białobrzegi, Augustów - w tej części prowadzi przez liczne jeziora oraz stawy: Necko, Białe, Studzieniczne, Ślepe, Staw Gorczycki, Orlewo, Paniewo, Krzywe, Mikaszewo Duże, Mikaszewo Małe oraz Mikaszówek. Na jego trasie znajduje się wiele wsi letniskowych.

Spływy wzdłuż Kanału były jedną z ulubionych rozrywek papieża Jana Pawła II. Z Kanałem sąsiadują ruiny linii Mołotowa (pas umocnień rosyjskich). Zainteresowani historią jego powstania oraz dziejami powinni odwiedzić również Dział Historii Kanału Augustowskiego Muzeum Ziemi Augustowskiej w tzw. Dworku Prądzyńskiego (dzisiejszy Budynek Zarządu Portu). Eksponatami są nie tylko dokumenty i pamiątki zawierające historię o dziejach kanału ale także elementy poświęcone głównemu projektantowi – Ignacemu Prądzyńskiemu. Zgodnie z rozporządzeniem Prezydenta RP z 2007 roku jest uznany za pomnik historii. Kandyduje także do wpisania na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.